Onderzoek RAI Vereniging naar ZE-zones: Ondernemers passen hun bedrijfsmodel aan, niet hun wagenpark

De overgang naar zero-emissie stadslogistiek is voor veel ondernemers, met name in het midden- en kleinbedrijf (MKB), een steeds moeilijkere opgave. Dat blijkt uit de Monitor Lichte Bedrijfswagens 2025 van RAI Vereniging, een onafhankelijk onderzoek onder 620 bedrijven uitgevoerd door VMS | Insights.

Meer dan de helft van de ondernemers met één tot vijf bedrijfswagens acht de overstap naar elektrisch onmogelijk en een ruime meerderheid verwacht de extra kosten niet te kunnen terugverdienen. En dat leidt ertoe dat ondanks een groeiend aantal Zero Emissie-zones (ZE-zones) minder bedrijven zich inzetten om aan de duurzaamheidseisen in deze zones te voldoen en een grote groep de zones zelfs mijdt.

Ook de afschaffing van de bpm-vrijstelling heeft een ander effect dan beoogd.

Uit het onderzoek onder 620 bedrijven blijkt dat minder dan de helft van de ondernemers (47 procent) nog overweegt emissieloze bedrijfswagens in te zetten in zero-emissiezones. Dat aandeel is zelfs gedaald ten opzichte van 2023. Tegelijk verwacht 34 procent van de ondernemers minder of helemaal geen werk meer aan te nemen in ZE-zones. Dat is een veelzeggend signaal: ondernemers passen hun bedrijfsmodel aan, niet hun wagenpark.

Juist dit maakt de uitkomsten relevant voor beleidsmakers. Bij kleine bedrijven is de impact het grootst. Grote bedrijven laten een tegengesteld beeld zien: daar ziet 65 procent juist een positief effect op uitstraling en concurrentiepositie.

Ook de afschaffing van de bpm-vrijstelling heeft een ander effect dan beoogd. In plaats van versnelling richting elektrisch, kiezen ondernemers ervoor hun bestaande diesel langer door te rijden of uit te wijken naar jong gebruikte voertuigen. Slechts 24 procent zegt vaker elektrisch te kiezen.

Eerder in gesprek gaan

Huub Dubbelman, aftredend voorzitter van de sectie Personenwagens en Lichte Bedrijfswagens bij RAI Vereniging: “De uitkomsten van de Lichte Bedrijfswagens Monitor 2025 zijn zorgelijk. Wij pleiten voor verduurzaming van het zakelijke wagenpark, maar deze resultaten tonen aan dat de bpm-maatregel in de praktijk juist leidt tot uitstelgedrag, een lagere intentie om te elektrificeren en een duidelijke verschuiving naar jong gebruikte dieselvoertuigen in plaats van elektrische alternatieven. Hierdoor wordt de aanschaf van nieuwe (elektrische) bedrijfswagens verder vooruitgeschoven en komt de beoogde transitie naar emissieloze mobiliteit in het MKB juist verder onder druk te staan. Wij doen daarom een dringend beroep op beleidsmakers om in de toekomst bij dergelijke vergaande plannen eerder in gesprek te gaan met de branche. Zo kunnen ongewenste negatieve effecten in een vroegtijdig stadium voorkomen worden."